Dàn ý phân tích bài thơ Viếng lăng Bác
Mở bài
Bài thơ “Viếng lăng Bác” là một tác phẩm đầy cảm xúc của Viễn Phương, mở ra những câu chữ chân thành thể hiện lòng tôn kính sâu sắc và nỗi xúc động mạnh mẽ khi được ghé thăm Bác.
Thân bài
* 4 câu đầu
* 8 câu tiếp
* 4 câu cuối
Viếng lăng Bác” là sự hòa quyện những tình cảm sâu sắc từ một tâm hồn giản dị, chạm đến trái tim người đọc một cách tự nhiên và khiến lòng người xao xuyến.
Phân tích bài thơ Viếng lăng Bác
Phân tích bài thơ Viếng lăng Bác mẫu số 1
Bài thơ mở đầu bằng câu “Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác”. Cách xưng hô (con-bác) thể hiện tình thân mật, đậm chất Nam Bộ. “Con” từ miền Nam vượt hàng ngàn cây số để gặp Bác Hồ – người cha kính yêu. Tác giả chọn từ “thăm” thay vì “viếng” để giảm nỗi buồn đau mất mát, nhưng vẫn không che được sự ly biệt. Hình ảnh đầu tiên “hàng tre bát ngát” biểu trưng cho những phẩm chất của người Việt. Kèm theo hình ảnh “bão táp mưa sa” thể hiện thử thách trong cuộc sống. Điều này khẳng định rằng phẩm chất người Việt như cây tre – dù gặp khó khăn nhưng vẫn vững vàng, kiên cường.
Và đến khổ thơ thứ hai:
Hình ảnh Bác trong lăng được Viễn Phương tái hiện chân thực:
Bác nằm trong giấc ngủ bình tên
Giữa một vầng trăng sáng dịu hiền
Vẫn biết trời xanh là mãi mãi
Mà sao nghe nói ở trong tim!
Cuộc đời Hồ Chủ tịch luôn đầy bão tố trong thời kỳ đất nước bị xâm lược. Giờ đây, khi độc lập đã trở lại, Bác lại ra đi mãi mãi, để lại nỗi tiếc thương khôn nguôi. Nhà thơ chỉ mong quên đi nỗi buồn: “Bác nằm trong giấc ngủ bình yên”, như một giấc ngủ vĩnh hằng. Khổ thơ thứ ba thể hiện tình cảm yêu thương, sự ngưỡng mộ của nhà thơ. Bác được ví như “vầng trăng sáng dịu hiền”, tượng trưng cho vẻ đẹp thanh thản của Người. Dù đã ra đi, Bác vẫn sống mãi trong lòng dân tộc. Mạch cảm xúc lắng xuống ở hai câu thơ cuối; trời xanh biểu thị cho sự bất tử của Bác. Tuy vậy, cảm giác tiếc nuối vẫn dâng trào mỗi khi nghĩ về Người. Đó là nỗi đau không thể tránh khỏi của bao thế hệ.
Khổ thơ cuối cùng bộc lộ niềm khát khao vô tận của Viễn Phương:
Mai về miền Nam thương trào nước mắt
Muốn làm con chim hót quanh lăng Bác
Muốn làm đóa hoa tỏa hương đâu đây
Muốn làm cây tre trung hiếu chốn này
Điệp từ “muốn” lặp lại ba lần khẳng định ước vọng mãnh liệt của nhà thơ, là mong muốn được ở bên Người – vị lãnh tụ vĩ đại. Làm “một con chim hót”, “một đóa hoa”, hay “một cây tre trung hiếu”, tất cả đều thể hiện sự nhỏ bé nhưng ý nghĩa lớn lao.
Chim giúp Bác ngủ ngon, hoa tỏa hương và cây tre trung thành. Nhịp thơ chậm rãi như kéo dài giây phút chia xa. Hình ảnh cây tre biểu tượng cho ý chí dân tộc, thể hiện lòng trung thành của mỗi người dân với Bác và lý tưởng của Người.
Khổ thơ cuối bộc lộ ước muốn cháy bỏng của tác giả, cũng là mong ước chung của người Việt. Đó là cùng Bác, góp phần cho giấc ngủ yên bình của Người, thể hiện lòng tin tuyệt đối vào lý tưởng mà Bác mang đến.
“Bác Hồ – niềm tin thiết tha trong lòng dân”. Hình ảnh Người mãi mãi sắt son, bài thơ đẹp bởi cảm xúc chân thành, không cầu kỳ, chỉ đơn giản nhưng chạm đến trái tim người đọc.
Phân tích bài thơ Viếng lăng Bác mẫu số 2
Chủ tịch Hồ Chí Minh là một trong những nhân vật có ảnh hưởng lớn của thế kỷ XIX, sinh ra trên đất Việt, đại diện cho lợi ích người dân. Lăng Bác lưu giữ hình ảnh Người, nơi để nhân dân và bạn bè quốc tế chiêm ngưỡng.
Nhiều nhà thơ đã lấy Bác làm nguồn cảm hứng, “Viếng lăng Bác” của Viễn Phương là bài thơ ngắn cảm động, thể hiện lòng kính trọng của nhân dân miền Nam. Mở đầu, tác giả giới thiệu “Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác”, lời thơ đơn giản nhưng tràn đầy xúc cảm, ghi nhớ công lao của Người với miền Nam. Nhà thơ Tố Hữu từng viết:
Bác nhớ miền Nam nỗi nhớ nhà
Miền Nam mong Bác nỗi mong Cha
Lời thơ thể hiện cảm xúc của người con miền Nam thăm lăng Bác, nơi ngự trị của người cha kính mến. Tình cảm trong bài là nỗi nhớ lâu nay chỉ chờ gặp lại hình bóng yêu thương. Khi nhìn hàng tre quanh lăng, nhà thơ đã xúc động và rơi lệ:
Đã thấy trong sương hàng tre bát ngát
Ôi hàng tre xanh xanh Việt Nam
Bão táp mưa sa đứng thẳng hàng.
Nhà thơ phải lặn lội, xếp hàng sớm để viếng khi sương còn bao phủ. Con đường dẫn đến lăng nổi bật giữa hàng tre xanh mát. Hình ảnh “Hàng tre xanh xanh Việt Nam” in sâu trong tâm thức người Việt.
Tình cảm vừa thân quen vừa tự hào, vì ai cũng biết cây tre. Thương xót cho tre chịu mưa bão nhưng tự hào vì tre vẫn đứng thẳng. Từ đó, liên tưởng đến bão tố và hình ảnh Bác Hồ là điều tự nhiên do sự gắn bó giữa “cây tre”, “Việt Nam”, và “Hồ Chí Minh”.
Khổ thứ hai thể hiện cảm xúc trước đoàn người xếp hàng dài vào lăng, tốc độ chậm rãi, khi mặt trời đã lên cao.
Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng
Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ
Ví Bác và mặt trời là hình ảnh quen thuộc, nhưng so sánh hai khía cạnh này ở lăng mộ là cách diễn đạt mới mẻ. Mặt trời “rất đỏ” gợi nhớ đến tình yêu nước và nhiệt huyết của Bác. Bác như mặt trời, soi sáng cho dân tộc, mang lại sức sống cho đất đai. Mặt trời tự nhiên có thể tắt, nhưng ánh sáng của Bác là vĩnh cửu.
Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ
Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân…
Tràng hoa là vòng hoa biểu trưng cho hàng triệu người từ khắp nơi đến thăm Bác. Họ di chuyển quanh lăng, tạo thành vòng tròn như một tràng hoa, thể hiện vẻ đẹp của nhân dân.
Mọi người không chỉ viếng một thi hài mà tưởng nhớ đến cuộc đời đã cống hiến bảy mươi chín mùa xuân tràn đầy hoa trái. Tác giả dùng từ sâu sắc, đầy cảm xúc và trân trọng.
Khổ thứ ba diễn tả cảm xúc khi vào lăng, nơi Bác yên nghỉ lâu dài trong sự trang nghiêm. Câu thơ rất chân thực và thơ mộng:
Bác nằm trong giấc ngủ bình yên
Giữa một vầng trăng sáng dịu hiền
Khung cảnh yên bình gợi nhớ giấc ngủ đêm dưới ánh trăng dịu dàng. Nhà thơ vừa không tin Bác đã ra đi, chỉ là giấc ngủ vĩnh viễn, nhưng cũng không thể phủ nhận sự thật rằng con người ấy đã mất mãi mãi:
Vẫn biết trời xanh là mãi mãi
Mà sao nghe nhói ở trong tim
Dù hiểu Bác mãi mãi như bầu trời, nhưng nỗi mất mát vẫn làm đau lòng. Câu thơ như tiếng khóc nghẹn. Khổ cuối diễn tả cảm xúc trước khi rời xa:
Muốn làm con chim hót quanh lăng Bác
Muốn làm đóa hoa tỏa hương đâu đây
Muốn làm cây tre trung hiếu chốn này
Khi nghĩ về việc trở lại miền Nam, tác giả không cầm được nước mắt. Đó không chỉ là cảm xúc thoáng qua mà là một nỗi lòng sâu sắc. Mong ước được làm chim hót bên lăng Bác, mang lại niềm vui cho Người. Muốn thành đóa hoa tỏa hương nhè nhẹ, hay cây tre bảo vệ Bác khỏi bão tố. Tất cả đều xuất phát từ một khát vọng duy nhất: gần gũi bên Bác, làm Bác vui và xoa dịu nỗi cô đơn của Người.
Tình cảm dành cho Bác thật cao quý, nâng đỡ tâm hồn con người. Bài thơ viếng lăng Bác của Viễn Phương là một đóng góp to lớn cho kho tàng văn học về vị lãnh tụ thiêng liêng của dân tộc Việt.
Phân tích bài thơ Viếng Lăng Bác mẫu 3
Nhà thơ Viễn Phương nổi bật với hồn thơ nhẹ nhàng và sâu sắc. Thơ ông chạm đến cảm xúc nhờ cách diễn đạt tinh tế và hình ảnh giản dị. Bài thơ “Viếng lăng Bác” thể hiện tình cảm chân thành của một người con miền Nam, bày tỏ lòng kính trọng và xúc động khi thăm lăng Bác.
Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác
Đã thấy trong sương hàng tre bát ngát
Lời xưng hô ấm áp, gần gũi như tình cảm của con dành cho cha. Hôm nay, sau bao mơ ước, người con có dịp viếng lăng Bác, lòng trào dâng xúc động như sắp gặp được Bác.
Từ miền Nam xa xôi, người con mang theo trái tim của triệu đồng bào theo dõi Bác. Trước lăng, hàng tre xanh rợp bóng trong sương sớm, vẫn hiên ngang bên Bác, chở che cho Người.
Ôi hàng tre xanh xanh Việt Nam
Bão táp mưa sa đứng thẳng hàng
Khi đứng trước lăng, tác giả thao thức về dân tộc Việt Nam kiên cường, biểu tượng tre xanh là hồn cốt quê hương. Người Việt luôn sáng mãi với ý chí vững bền, bất chấp khó khăn. Hàng tre xanh phản ánh sức sống và sự trường tồn của đất nước. Vào viếng lăng Bác, tác giả càng cảm thấy yêu thương, xúc động hơn bao giờ hết.
Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng
Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ
Ánh mặt trời tự nhiên luôn theo Bác, mang lại sự sống và ánh sáng cho mọi loài. Bác cũng như ánh mặt trời, là nguồn sáng của cách mạng, soi đường giải phóng dân tộc, là ấm áp trong trái tim chúng con. Hình ảnh này thể hiện sự tôn kính lớn lao của nhà thơ đối với Bác Hồ – người cha già kính yêu của dân tộc.
Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ
Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân
Bác vẫn ở đó, chúng con từ mọi miền ghé thăm. Ngày ngày, dòng người vào thăm Bác với nỗi nhớ thương khôn nguôi. Yêu thương ấy tạo thành những tràng hoa đẹp nhất dâng lên Người. Đất nước rực rỡ dưới nhân cách vĩ đại của Bác.
Bác đã hy sinh bảy mươi chín mùa xuân cho dân tộc và cách mạng, mang lại mùa xuân mới cho đất nước. Bước vào lăng, cảm xúc nghẹn ngào càng mãnh liệt khi nhìn thấy hình ảnh của Người:
Bác nằm trong lăng giấc ngủ bình yên
…
Mà sao nghe nhói ở trong tim
Bác yên nghỉ dưới ánh trăng dịu dàng, như tâm hồn ấm áp và thân thiện của Người. Ánh trăng ấy phản chiếu nhân cách vĩ đại, vừa cao quý lại gần gũi. Dù Bác luôn sống mãi trong lòng dân tộc, tác giả vẫn không tránh khỏi nỗi đau.
Không thể không buồn khi bầu trời xanh của dân tộc đã ra đi. Tiếng thơ vang lên thật chua xót. Tình cảm bên Bác càng sâu đậm, mỗi khoảnh khắc bên Người trở thành báu vật. Nghĩ đến việc phải chia xa, nước mắt tự nhiên tuôn rơi.
Mai về miền Nam thương trào nước mắt
Muốn làm con chim hót quanh lăng Bác
Muốn làm đóa hoa tỏa hương đâu đây
Muốn làm cây tre trung hiếu chốn này
Ước nguyện đơn giản nhưng chứa đựng tình cảm sâu sắc của người con dành cho Bác. Câu “muốn làm” lặp lại thể hiện khát khao mãnh liệt được ở bên Bác, như chim ca hót hay hoa tỏa hương, là cây tre bảo vệ giấc ngủ của Người. Mong ước ấy không chỉ của Viễn Phương mà còn là tâm tư của mọi người gửi đến Bác.
“Bác Hồ – niềm tin vững chắc nhất trong lòng dân và nhân loại”, hình ảnh Bác luôn bền bỉ theo thời gian. Bài thơ đẹp, đáng quý với những cảm xúc chân thành từ tác giả. Không cầu kỳ, phô trương; “Viếng lăng Bác” chứa đựng tình cảm lớn trong một trái tim bình dị, chạm đến cảm xúc người đọc một cách tự nhiên.
Phân tích bài thơ Viếng Lăng Bác mẫu 4
Nhiều tác phẩm thơ ca ngợi Chủ tịch Hồ Chí Minh, nhưng bài thơ “Viếng lăng Bác” của Viễn Phương nổi bật với cảm xúc mãnh liệt.
Bài thơ khắc họa chân thực niềm kính yêu, xót thương và lòng biết ơn sâu sắc của tác giả đối với lãnh tụ Hồ Chí Minh bằng ngôn ngữ tình cảm và tinh tế.
Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác
Người chiến sĩ Viễn Phương từ miền Nam mang theo tình cảm với đồng bào và chiến sĩ khi viếng lăng Bác. Đây là một cuộc hành hương ý nghĩa. Hàng tre hiện lên trong sương mờ tại quảng trường Ba Đình, tượng trưng cho sự kiên cường của người Việt Nam.
Ông khéo léo miêu tả cảnh lăng Bác, gợi ra phẩm chất tốt đẹp của nhân dân. Bác Hồ là biểu tượng ưu tú, tinh hoa của dân tộc. Hai hình ảnh mặt trời trong thơ đối lập nhưng hài hòa: mặt trời thiên nhiên và mặt trời đỏ Bác Hồ, tạo ấn tượng sâu sắc cho người đọc.
Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng
Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ.
Để hòa mình vào dòng người viếng lăng Bác, nhà thơ xúc động, thành kính và trang trọng. Dòng người nối tiếp nhau như những tràng hoa muôn sắc bày tỏ lòng biết ơn và sự tôn kính đối với Bác Hồ vĩ đại:
Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ
Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân.
Viễn Phương sử dụng từ “Dâng” một cách tài tình, thể hiện tình cảm sâu sắc. Ông không nói “bảy chín tuổi” mà dùng “bảy mươi chín mùa xuân”, tạo nên nét thơ độc đáo.
Ở khổ thơ thứ ba, hình ảnh Bác như đang ngủ ngon giữa cảnh đẹp, thể hiện sự thanh thản. Đọc câu “mà sao nghe nhói ở trong tim”, độc giả cảm nhận nỗi đau và tiếc thương vô hạn. Viễn Phương có lối viết hàm súc và đầy ám ảnh.
Khổ thơ cuối bộc lộ cảm xúc lưu luyến khi ra về. Tác giả mong muốn hóa thân thành “con chim hót”, hay đóa hoa tỏa hương để đền ơn Bác. Những hình ảnh thơ đẹp, đặc trưng của Nam Bộ mang lại sức mạnh cho bài thơ.
Bài thơ Viếng lăng Bác ngắn nhưng ý nghĩa, cảm xúc sâu lắng. Viễn Phương chọn thể thơ cân đối, nghiêm trang nhằm tôn kính Bác. Đây thực sự là một tác phẩm xuất sắc ca ngợi Bác Hồ và nỗi niềm của tác giả.
Chúng tôi vừa trình bày nội dung Phân tích bài thơ Viếng lăng Bác. Hy vọng thông tin hữu ích cho bạn đọc.
